Ngôi nhà gỗ mang kiến trúc 3 gian, 2 chái của mái ấm gia đình anh Lưu Đình Nhiên, thôn Khê Thượng được xây dựng số đôngh đây hơn một00 năm, theo kiểu nhà gỗ của Đồng bằng Bắc bộ. Phía trong ngôi nhà, mỗi góc xà, đường hạ được chạm trổ hình họa nổi sinh động, mái nhà lợp ngói kiểu mái vảy văn hóa truyền thống. Nơi đây vẫn trở thành ko gian sống, sinh hoạt của 5 đời con, cháu mái ấm gia đình anh Nhiên.
Anh Nhiên cho thấy thêm: Ngôi nhà ko chỉ là nơi để ở nhưng mà còn lưu giữ giá trị văn hóa truyền thống, văn hóa truyền thống của thân phụ ông để lại. Ngôi nhà là bảo vật của mái ấm gia đình, con cháu thường xuyên về đây để tụ họp, gắn kết tình cảm qua mọi thế hệ. Hàng năm, ngôi nhà của mái ấm gia đình tôi cũng đón nhiều đoàn quan khách về thử nghiệm, tham quan.
Hiện nay, một số trong mỗi hạng mục như ngói, cột nhà, bức vách cũng sẽ khởi đầu xuống cấp. Để tu sửa ngôi nhà nhưng vẫn đảm bảo giữ được nguyên người trong mái ấm gia đình dạng thì cần phcửa ải "đúng thầy, đúng thợ" và tốn rất nhiều kinh phí nên mái ấm gia đình đang nghĩ suy, tính toán, dự trù kinh phí tu bổ quí hợp, nhằm mục đích giữ được vẻ đẹp tuyệt vời nhất kiến trúc của ngôi nhà nhưng phụ vương ông để lại.
Hoa văn được chạm khắc tinh xảo trong kiến trúc nhà cổ của mái ấm gia đình anh Nhiên.
Cùng với sự nhữngh tân và phát triển của xã hội, kiến trúc nhà ở ko phcửa ải là 1 trong mỗi di sản định hình nhưng luôn luôn tthường xuyên đổi, mến ứng với những tthường xuyên đổi của môi trường xung quanh sống. Trong số đó, bảo tồn nhà cổ cần gắn với cuộc sống đời thường tiện nghi và với sự nhữngh tân và phát triển du ngoạn nhằm mục đích nhiều chủng loại hóa mọi quy mô du ngoạn tại địa bàn.
Ông Lưu Đức Nam, thôn Khê Thượng cho biết thêm: Ngôi nhà gỗ của mái ấm gia đình tôi được xây dựng từ thời điểm năm một945 với kết cấu 30% gỗ lyên ổn, còn lại là gỗ xoan, cột nhà và bậc đá. Ưu điểm ở nhà cổ là thông thoáng vào trong ngày hè, rét mướt vào mùa đông. Qua thời kì sử dụng, ngôi nhà mang một số trong mỗi hạng mục xuống cấp như ngói, tường, cửa... Do đó, năm 20một8, mái ấm gia đình tôi sẽ tu bổ, sửa sang đảm bảo nguyên trạng của ngôi nhà, khối hệ thống bậc đá và cột đá. Cùng với trùng tu nhà cổ, mái ấm gia đình tôi chỉnh trang khuôn viên, xây dựng phòng ở sale homestay trên tổng diện tích đất của mái ấm gia đình là trên một.300m2. Qua đó ko chỉ tạo thu nhập cho mái ấm gia đình nhưng còn tạo cho lan tỏa những điểm sáng văn hóa truyền thống văn hóa truyền thống tới du vị khách trong và ngoài nước.
Đồng chí Đinh Lệnh Ban, Chủ tịch UBND xã Ninh Xuân cho biết thêm: Xã Ninh Xuân sở hữu diện tích trên ̣900ha, trong đó sở hữu trên 90% diện tích thuộc trong Quần thể danh thắng Tràng An. Thực hiện Nghị quyết số một05/2023/NQ-Hợp ĐồngND, ngày một2/7/2023 của Hợp ĐồngND tỉnh về việc phát hành Quy định 1 trong các mỗi chính sách cứu giúp trở nên tân tiến du ngoạn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023-2030, trong đó sở hữu chính sách cứu giúp bảo tồn và phát huy giá trị Di sản Văn hóa và Thiên nhiên toàn thế giới Quần thể danh thắng Tràng An (gồm cứu giúp tu bổ, tôn tạo nhà ở mang kiểu dáng kiến trúc văn hóa truyền thống sở hữu tuổi đời từ 50 năm trở lên trong vùng lõi Di sản; cứu giúp xây dựng new nhà ở trong vùng lõi Di sản)…, địa phương vẫn phối tương thích với Ban Quản lý danh thắng Tràng An tuyên truyền sâu rộng tới người dân về nội dung Nghị quyết số một05, không giống nhau là chính sách cứu giúp xây dựng nhà new, bảo tồn nhà cổ, đảm bảo hòa hợp trong Quần thể danh thắng.
Đối với những hộ mái ấm gia đình trên địa bàn với nhà cổ, UBND xã đang lãnh đạo những hội, đoàn thể, thôn xóm tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của những công trình xây dựng này. Bởi nhà cổ là những di sản ko chỉ thích mắt về đường nét kiến trúc nhưng còn đựng được nhiều giá trị văn hóa truyền thống văn hóa truyền thống. Mỗi ngôi nhà cổ được những người chủ sở hữu chú tâmt xác minh việc giữ gìn nền nếp gia phong và văn hóa truyền thống văn hóa truyền thống nơi sinh ra.
Vừa qua, xã Ninh Xuân đang đón đoàn khảo sát của Trung ương phối hợp cùng Ban Quản lý danh thắng Tràng An khảo sát phần lớn hộ mái ấm gia đình mang nhà cổ văn hóa truyền thống, tuyên truyền nhân dân giữ gìn vẻ thích mắt văn hóa truyền thống văn hóa truyền thống của địa phương. Qua khảo sát, hiện xã Ninh Xuân mang khoảng một0 nhà cổ mang tuổi đời từ 50 năm trở lên.
Việc bảo tồn kiến trúc nhà cổ ở xã Ninh Xuân đang được cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân nỗ lực triển khai, qua đó góp thêm phần giữ gìn những điểm sáng văn hóa truyền thống văn hóa truyền thống của phụ thân ông để lại.
